Kurdeşen Nedir, Belirtileri Nelerdir, Nasıl Tedavi Edilir?
Kurdeşen, ürtiker olarakta isimlendirilen, deride kaşıntılara ve döküntülere sebep olan bir cilt sorunudur. Bu döküntü veya belirtiler genellikle kırmızı, pembe ya da cilt rengindedir. Bazı zamanlar ise zedelenerek acı verebilmektedir. Bir çok vakada ürtikerin oluşumu kullanılan ilaçlara veya tüketilen bazı gıdalara karşı olan tahriş edici alerjik reaksiyondan dolayı olabilir.
Birçok durumda ürtiker, alerji ilaçlarının kullanılması ile hafifletebilen akut (geçici) bir sorundur. Bu sayede döküntülerin çoğu uzaklaşabilir. Bunun dışında kronik (geçici olmayan) vakalar için alerjik reaksiyonlara sebebiyet veren faktörlerin tespit edilmesi için doktora başvurulmalıdır.
KURDEŞEN NEDEN OLUR?
Genellikle karşılaşılan vakalarda kurdeşenin, kullanılan herhangi bir ilaç doğrultusunda olduğu görülür. Kullanılan ilaç alerjik bir reaksiyon gösterirse, vücut histamin salgılamaya başlar. Histaminler vücudu enfeksiyona ve dış etkenlere karşı korumak için üretilen kimyasallardır. Histamiler maalesef bazı insanlarda şişlik ya da kaşıntı gibi kurdeşen belirtilerinin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kurdeşen oluşumunda diğer rol oynayan nedenler ise polen, ilaçlar, hayvan tüyleri, böcek ısırığı gibi faktörler de olabilir.
Ürtiker, alerji dışında stres, sıkı kıyafetler, hastalık ya da enfeksiyonlar sonucu da oluşabilir. Aşırı sıcak ortamlara maruz kalma ile birlikte de görülebilen bu sorunla aşırı soğukta da karşılaşılabilir. Bir çok sebebi olan kurdeşenin çoğu zaman neden kaynaklandığı tam olarak bilinmeyebilir.
KURDEŞEN İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ
Alerjisinin olduğunu bilen kişiler için kurdeşen oluşumu daha olasıdır. Bilinçsiz olarak ilaç kullanıyorsanız veya alerjiniz olabilecek gıda ya da polen gibi etkilere maruz kaldıysanız risk altında olabilirsiniz. Bir enfeksiyon hastalığınız mevcut ise, kurdeşen için savunmasız olduğunuz söylenebilir.
KURDEŞEN BELİRTİLERİ
Bu sorunun en belirgin belirtisi cilt üzerinde çıkacak olan lekelerdir. Lekeler kırmızı, pembe ya da teninizle aynı renkte kabarık şekilde olabilirler. Küçük ve halka şeklinde olabilen bu lekeler rastgele boyutlara da sahip olabilmektedir. Genellikle kaşıntılıdır ve vücudun çok aşırı etkilenen bölgelerinde seriler halinde daha büyük ve değişik şekillerde görülebilir ve yayılırlar.
KURDEŞEN TÜRLERİ
1- Alerjik Reaksiyonlar
En sık görülen kurdelen sebepleri yazımızın akışında da anlaşılacağı üzere alerjik reaksiyonlardır. Bunlara hassas olabileceğiniz aşağıda ki alerjenler de sebep olabilir.
– Gıdalar
– Hayvan tüyü
– Polen
– Tozlu ortamlar
– Böcek ısırıkları ya da sokmaları
– Antibiyotik, kanser ilaçları başta olmak üzere diğer ilaçlar
– Alerjenlerin yol açtığı hafif kurdeşen vakaları, genellikle alerji ilaçları kullanılmasıyla iyleşebilir.
Kronik kurdeşen, tanımlanabilecek bir nedene sahip olmayan ve devam etmekte olan vakalardır. Bu seviyede ki sorun kişinin yaşam kalitesini etkileyecek tarzda olabilir. Kronikleşen kurdeşen 6 hafta veya birkaç ay sürebileceği gibi, uzun yıllarca da sürebilir.
1,5 hafta yani 6 hafta kaybolmayan belirtiler sonucunda kronik kurdeşenden şüphelenebilirsiniz. Hayatınızı tehdit etmez fakat rahatsızlıklar vererek tedavisi zor olabilir. Aşağıda ki sağlık sorunlarının da belirtisi olabilir.
– Çölyak hastalığı
– Tip 1 diyabet
– Tiroid hastalığı
– Lupus
– Romatoid artrit
SICAKLIĞA BAĞLI ÜRTİKER
Bazen sıcaklık değişiklikleri, bu tarz değişikliklere karşı hassasiyeti olan kişilerde kurdeşeni tetikleyebilir. Güneş ışınlarına ve bronzlaşmaya aşırı derecede maruz kalan kişilerde de görülebilir.
ENFEKSİYONA BAĞLI ŞİDDETLİ KURDEŞEN
Hem viral hem de bakteriyel enfeksiyonlar, kurdeşen sorununa neden olabilir. Sık karşılaşılan bakteriyel enfeksiyonlar sistem enfeksiyonları ve strep boğaz enfeksiyonlarıdır. Bulaşıcı mononükleoz, hepatit ve soğuk algınlıklarına neden olan virüsler genellikle ürtikere de neden olur.
KURDEŞEN TEDAVİSİ İÇİN SEÇENEKLER
Tedavinin ilk adımı, sorunun gerçekten kurdeşen olup olmadığını bilmektir. Bu durumda doktorunuz yapacağı bir fiziksel muayene ile problemin kurdeşen olup olmadığını belirleyebilir. Cildinizde bulunan kurdeşen lekeleri, teşhis edilmesini sağlayacaktır. Ayrıca neden dolayı oluştuğunu anlamak için de bir dizi kan ve cilt testi uygulayabilir.
KURDEŞEN NASIL ÖNLENİR?
Yaşam tarzınızda yapacağınız küçük değişimler, kurdeşen oluşumunda rol oynayan faktörleri önlemenize yardımcı olabilir. Örneğin alerjiniz varsa, alerjik reaksiyona neden olan maddelerin hangileri olduğunu biliyorsanız doktorunuz bu maddelere maruz kalmamanız için gerekli önerilerde bulunacaktır.
Fazla nem bulunan ya da çok sıcak ortamlardan uzak durabilir. Dar kıyafetler giymekten kaçınabilirsiniz.
Kurdeşen kaşıntılı ve rahatsız edici olmasına rağmen bu şikayetler genellikle şiddetli değildir ve bir süre sonra kendi kendilerine kaybolabilirler. Bazense sorunun ortadan kalkmasıyla birlikte yeni lekeler de gözlemlenebilir. Hafif kurdeşen vakaları çoğunlukla zararsız olarak kabul edilebilir.