Saç Biti Neden Olur, Nasıl ve Hangi İlaçla Temizlenir?
Saç biti, latincede Pedikulozis kapitis, Türkçe’de ise Baş biti, saç biti gibi isimlerle bilinen ve özellikle okul çağındaki çocuklarda görülen bir parazittir.
Bitin pek çok türü vardır. Bitler kanatsız, uçamayan ve hem insanlarda hem de hayvanlarda görülebilirler. Maymun, toynaklı memeliler, kemiriciler ve etçil memeliler üzerinde yaşamlarını sürdürürler.
İnsan üzerinde bulunan bitler baş biti (pedikulozis kapitis), vücut biti (pediculus corporis) ve kasık bitidir (phthirus pubis).
Baş Biti (Saç Biti) Nedir?
Yetişkin bir saç biti ortalama 2-3mm boyutundadır. İnsanın başına yerleşerek yapıştığı baş derisinden kan emerek yaşamını sürdürür. Çoğunlukla kafanın arka bölümünden hoşlansa da, başın her yerinde bulunabilir. Bu sebeple bit taraması yapıldığında ense ve kulak arkası gibi bölgelere de dikkatlice tarama yapılmalıdır. Çoğu tarama esnasında bu bölgeler gözden kaçar ve saç temiz görünebilir.
Saç bitleri kafada yumurtlayarak çoğalırlar. Bıraktıkları yumurtalara sirke ismi verilir. Beyaz renkli ve elips şeklinde olan sirkeler ortalama 0,88mm boyutunda olurlar. Bitler, sirkeleri genellikle ense kısmında saç diplerine bırakırlar. Ayrıca sirkeler battaniye yada benzeri kumaş gibi eşyaların üzerinde bir ay kadar yaşamlarını devam ettirebilirler. Tek bir saç biti yaklaşık 140-150 civarı sirke meydana getirmektedir.
Sirkeler saç tellerine yapışarak dururlar. Saçta 15 gün durduktan sonra normal bit haline gelirler. Sirkeler açık havada 15 gün yaşayabilirken, bit halini aldıktan sonra yalnızca 2-3 gün kadar açık havada yaşayabilirler. Uçamayan veya zıplayamayan saç bitleri sürünerek hareket ederler ancak çok hızlıdırlar.
Toplumda bit temiz insana bulaşmaz diye bir inanış vardır. Ancak bu tamamen yanlış bilinmektedir. Bit temiz veya kirli ayırt etmeksizin her insana bulaşan bir parazittir.
İnsandan insana oldukça kolay bir şekilde bulaşabilir. Kedi, köpek ve benzeri evcil hayvanlardan insana saç biti geçmemektedir. Baş biti genellikle okula giden çocuklara bulaşarak aynı evde yaşayan anne, baba, kardeş ve bakıcı gibi kişilere yayılırlar.
Hastalığa Sebep Olmazlar
Saç bitleri sadece kafada kaşıntı ve buna bağlı olarak tahriş ve enfeksiyon gibi durumların ortaya çıkmasında rol oynarlar. Ancak herhangi bir hastalığa neden olmazlar. Toplumda “bit bakımsız ve pis insana bulaşır” düşüncesi çok yanlış olup, şehir efsanesidir. Bit gibi parazitler temiz-kirli, büyük-küçük, erkek-kadın ayırımı yapmaksızın her kesimden insana bulaşma eğilimindedirler.
Bitlerin bulaşması kişilerin kafa kafaya yaklaşması ile meydana gelmektedir. Park, okul ve kreş gibi çocukların birbirleriyle temas edebileceği ortamlarda bulaşmaktadır. Temas dışında ortak kullanılan şapka, tarak, eşarp, bandana ve havlu gibi araç ve eşyalardan bulaşabilirler. Evlerde kullanılan ve kafa ile temas eden koltuk, yastık ve halı gibi eşyalardan da geçmesi muhtemeldir.
Baş bitleri 15-38 C, sirkeler ise 21-36 C ısıda gelişme gösterirler.
Saç Biti Nasıl Temizlenir?
Saç bitlerinden günümüzde oldukça pratik bir şekilde kurtulmanız mümkün. Saç biti tedavisi için eczanelerde pek çok saç biti temizleme ürünü temin edebilirsiniz. Bunların içerisinde en avantajlı olanı Pedikap Saç Biti Temizliği Setidir. Eskiden bit temizlemenin tek yolu bitleri zehirlemekti. Ancak bu insanlara da zarar verebilecek bir yöntemdi. Pedikap dimetikon içeren bir ürün olup kesinlikle zehir içermemektedir. Dimetikon bitlerin soluk borularını tıkayarak ölmelerini sağlamaktadır. Pedikap mevcut bitleri öldürmenin yanı sıra tekrar bulaşmasına karşıda koruma sağlayan bir üründür.
Set içerisinde sprey ve şampuan olmak üzere iki ayrı ürün bulunmaktadır.
Pedikap Nasıl Uygulanır?
Ürün toplamda 3 aşamalı şekilde uygulanmalıdır.
İlk aşamada set içerisinde yer alan spreyin kullanılması gerekmektedir. Tamamen kuru saça 15cm mesafeden uygulanmalıdır. Saçın her yerine tek kuru nokta bırakmadan uygulanması gerekmektedir. Özellikle bitlerin çok sevdiği ense ve kulak arkası kısımları unutulmamalıdır. Tamamen ıslatıldığından emin olunan saçta ürün 15-20 dakika kadar bekletilmelidir. 20 dakika sonra ikinci aşamaya geçilebilir.
İkinci aşamada saç set içerisinden çıkan şampuan ile yıkanmalıdır. Şampuan ve spreyin saçtan tamamen arınması için bol duru su ile saç yıkanmalıdır. Sonrasında duştan çıkarken havlu ile tamamen kurutulmamalı sadece ilk ıslaklığı alınmalıdır.
Son aşamada sıra bitlerin saçtan temizlenmesine geliyor. Beyaz yada açık renkli bir havlu serilerek bitli olan saç bu örtünün üzerine taranmalıdır. Saç çok güzel bir şekilde taranmalıdır. Önden arkaya, arkadan öne, sağdan sola, soldan sağa gibi çeşitli yönlere tamamen taradığınızdan emin olunuz.
Bu doğrultuda başta bulunan bitler uzaklaştırılacaktır. Bu işlem gerekirse bir kaç kez tekrar edilebilir. Ürün daha sonrasında haftada 2 kez uygulanarak gelebilecek bitlere karşı önlemde sağlar.
Referanslar:
1- Saç biti nasıl temizlenir
2- https://www.sacadairhersey.com/sac-biti-nasil-temizlenir-bas-bitinin-tedavisi